Nước ngầm được hình thành trong một khoảng thời gian dài, là một phần trong vòng tuần hoàn nước. Theo đó, một phần lượng nước mưa đều thấm xuống lớp đất đá ở hầu hết mọi nơi trên trái đất. Trong số này lại có một lượng nước thấm xuống sẽ được giữ lại trong những tầng đất nông với đặc tính có thể chảy vào sông nhờ quá trình thẩm thấu. Ngoài ra, một phần nước tiếp tục thấm xuống sâu hơn, góp phần hình thành các tầng nước ngầm.
Ngoài những lợi ích trực tiếp đối với con người, nước ngầm đóng vai trò quan trọng với tự nhiên khi góp phần ổn định dòng chảy sông ngòi của nhiều con sông, đồng thời giúp cố định các lớp đất đá bên trên, tránh các hiện tượng sạt lở hay sụt lún đất. Tình trạng bê tông hóa ở nhiều nơi tăng nhanh làm hạn chế khả năng hấp thụ nước tự nhiên bổ sung trữ lượng cho các tầng nước ngầm. Việc ô nhiễm nước ngầm gây ảnh hưởng đến sức khỏe, sự sống của chúng ta, cụ thể:
1. Hậu quả của các hoạt động khai thác quá mức và gây ô nhiễm nước ngầm:
- Giảm chất lượng và trữ lượng nước ngầm.
- Tăng nguy cơ xâm nhập mặn.
- Tăng khả năng sụt lún đất.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng.
- Nguy cơ an ninh về nguồn nước dự trữ.
- Gây khó khăn và tốn kém cho công tác quản lý và bảo vệ nước ngầm.
2. Các bệnh liên quan đến việc sử dụng nguồn nước không đảm bảo:
a) Con đường tiếp xúc với chất ô nhiễm: những nguồn nước không đảm bảo hoặc đã bị ô nhiễm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của người sử dụng thông qua 3 con đường chính: tiêu hóa, tiếp xúc qua da (tắm, giặt...), qua đường hô hấp.
b) Các bênh liên quan đến việc sử dụng nguồn nước không đảm bảo:
- Bệnh về đường tiêu hóa: tiêu chảy, tả, lỵ, thương hàn...
- Bệnh lên quan đế ký sinh trung: giun, sán....
- Bệnh do côn trùng sinh sản và phát triển trong môi trường nước, ô nhiễm tù đọng, sốt rét, sốt xuất huyết...
- Bệnh ngoài da, bệnh về mặt, phụ khoa...
Khi sử dụng nước chứa hàm lượng kim loại nặng vượt mức cho phép sẽ là mối nguy hại cho sức khỏe con người. Một số kim loại nặng cũng là nguyên nhân của các bệnh ung thư, rối loạn tiêu hóa, tim mạch, hệ thần kinh...
3. Chúng ta có thể làm gì để bảo vệ nước ngầm:
- Không xả rác ra đường và kênh rạch, không xả nước thải chưa qua xử lý hoặc xử lý chưa đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật vào nguồn nước.
- Không xả nước thải vào lòng đất thông qua các giếng khoan, giếng đào và các hình thức khác nhằm đưa nước thải vào trong lòng đất.
- Không tự ý khoan đào giếng khi không có thông tin về chất lượng và trữ lượng nước. Không thăm dò, khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước và hành nghề khoan nước dưới đất trái phép.
- Trám lấp giếng hư, giếng không sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước của thành phố.
- Thực hành tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước. Tự giác chấp hành các quy định pháp luật về tài nguyên nước.
- Phát hiện và mạnh dạn tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật trong thăm dò, khai thác và sử dụng tài nguyên nước.
Nước là khởi nguồn của sự sống, mọi biến động về nguồn nước sẽ ảnh hưởng đến các yếu tố môi trường và sự sống trên Trái Đất. Bảo vệ tài nguyên nước nói chung và nước ngầm nói riêng chính là bảo vệ cuộc sống của chúng ta./
Phòng Tài nguyên – Môi trường Quận 8